Prosty akustyczny włącznik światła

---

Układ składa się z czterech stopni: mikrofonu i wzmacniacza, układu formującego impulsy, przerzutnika bistabilnego oraz układu wykonawczego. Sygnały odbierane przez mikrofon są wzmacniane przez układ z tranzystorem T1, a następnie trafiają przez C3 do wejścia układu formującego (US1), który generuje impuls o czasie trwania około 0,5 sek. Impuls ten podany do wejścia CLK przerzutnika US2A powoduje zmianę stanu jego wyjść. Wysoki poziom napięcia na wyjściu Q przerzutnika uruchamia układ wykonawczy, którym jest przekaźnik RE1 włączany tranzystorem T2. Potencjometrem P1 reguluje się czułość układu - właściwym jest takie ustawienie, przy którym przekaźnik nie włącza się sam, a dopiero po klaśnięciu w dłonie z pewnej odległości.

Elementy połączone z końcówką ustawiającą R przerzutnika wymuszają stan spoczynkowy po włączeniu zasilania przełącznika. Przekaźnik ma wtedy rozwarte styki - urządzenie sterowane przez wyłącznik dźwiękowy nie działa. Do kontroli prawidłowego działania przełącznika służy dioda LED (D1), która świeci gdy przekaźnik jest włączony. Chcąc zapewnić niezakłócone działanie wyłącznika dźwiękowego należy zasilać go ze źródła stabilizowanego o napięciu 9-15V (konkretna wartość nie ma wpływu na działanie układu, lecz bardzo istotna jest jej niezmienność w trakcie pracy). Pobór prądu jest niewielki, ok.100 mA w stanie aktywnym (U_cc = 15 V). Jako mikrofonu należy użyć głośniczka o impedancji 4-15 . Powinien mieć sztywno zawieszoną membranę z uwagi na większą czułość takiej konstrukcji.

Wykaz elementów:
US1 : uA741
US2 : CD4013
T1, T2 : BC547, BC548
D1 : dowolna LED
D2 : 1N4148
C1 : 2,2 uF
C2 : 33 nF
C3, C6 : 100 nF
C4, C5 : 1 uF
C7 : 220 uF
R1 : 1 M
R2, R3 : 4,7 k
R4, R9 : 10 k
R5, R6 : 100 k
R7 : 330-390
R8 : 220-270 k
RE1 : przekaźnik 12 V
PR1 : 100 k

---

schemat ideowy

---